Toen ik tijdens de afgelopen zomervakantie voor het zoveelste jaar op rij aan het hannesen was met onze enorme tunneltent, zag ik het ineens: een boek schrijven is net als het opzetten van een tent. Ik kampeer al sinds ik nog in de luiers liep dus je zou zeggen ‘dat zit er wel ingebakken’, maar toch blijft het ieder jaar een enorm gedoe.

Je hele hebben en houden meeslepen in de auto. Als je dan eindelijk bent aangekomen op de camping met een paniekerig gevoel op zoek naar de haringen. We hebben ze toch zeker niet thuis gelaten? En dan met het HELE gezin ervoor te zorgen dat de niet te beuren tent netjes en een soort van strak neergezet wordt.

Twee hijsen de boel omhoog (ik laat deze taak graag over aan mijn man en oudste dochter), de ander zorgt er aan de buitenkant voor dat de boel niet weer net zo hard instort, en er is iemand die het hele proces strak in de gaten houdt… 🙋‍♀️ We zijn er dus allemaal bij betrokken: alleen lukt het niet.

Weet je dat het precies zo werkt met het schrijven van een boek? Dat kun je ook niet alleen. Ja, je schrijft het natuurlijk in eerste instantie wel in je uppie, maar vanaf het moment dat je de eerste letter hebt getypt totdat je het boek daadwerkelijk in je handen hebt, gaat je manuscript nog langs heel wat mensen.

Zo is het bijvoorbeeld heel handig om een schrijfcoach in te schakelen. Deze schrijfcoach is jouw sparringspartner tijdens het schrijven van je boek. Met hem of haar kun je discussiëren over het plot van je boek of over de ontwikkeling van je personages. Een schrijfcoach helpt je met het maken van een schrijfplan en houdt je daar ook aan. Zo word jij geholpen om met een waanzinnig manuscript de eindstreep te halen.

Dan is daar nog de inhoudelijk redacteur. Die kijkt met jouw manuscript mee als het klaar is. Is de spanningsboog op orde? Zijn de personages geloofwaardig? Maar deze redacteur kijkt bijvoorbeeld ook naar het tempo in het verhaal, de opbouw, de vertelstijl en ga zo maar door.

Wie zeker handig zijn om in te schakelen zijn proeflezers. Zij kijken naar jouw manuscript met het oog van een lezer. Kies deze proeflezers daarom zorgvuldig (niet te veel) en zorg ervoor dat je mensen uitkiest die vanuit verschillende invalshoeken naar je manuscript kijken

Een tekstredacteur (ook wel persklaarmaker genoemd) checkt jouw manuscript meer ingezoomd dat de inhoudelijk redacteur. Naast dat de tekstredacteur ervoor zorgt dat jouw manuscript technisch in orde is – geen zachte returns, inspringen bij elke nieuwe alinea (behalve bij de eerste alinea van een nieuw hoofdstuk) – let deze op nog veel meer dingen.

Zijn de dialogen bijvoorbeeld wel logisch? Het is bijvoorbeeld een beetje gek als er achter een uitspraak een uitroepteken staat terwijl er gefluisterd wordt.
Zitten er geen consistentiefouten in? Dat de Robin in het verhaal eerst een man is en later toch een vrouw blijkt te zijn.

Dit soort fouten leidt namelijk enorm af tijdens het lezen. Mensen willen niet terug moeten bladeren om te checken wat er nu precies bedoeld wordt. Ze willen gewoon een uurtje ontspannen en in een verhaal meegenomen worden. Dat lukt niet als ze telkens denken: hè? Wat bedoelt-ie nou? Was het niet eerst zus of zo?

Die vragen heeft de tekstredacteur al gesteld en opgelost.

Een andere belangrijke schakel in het proces is de vormgever. Een vormgever geeft je boek dus vorm 😊, zodat jij een pdf in handen krijgt dat eruit ziet zoals jouw gedrukte boek er straks ook uit gaat zien. De vormgever kijkt naar het lettertype, de grootte van de letters en zorgt ervoor dat de marges goed staan. Ook kan hij voor een mooie omslag zorgen. Een zeer belangrijk onderdeel tijdens het maakproces dus.

De corrector is in principe de allerlaatste stap. De corrector neemt jouw manuscript woordelijk door. Let op alle puntjes, komma’s en aanhalingstekens. Zijn de woorden goed afgebroken bij het vormgeven? Staan er niet meer dan drie afgebroken woorden onder elkaar? Als je corrector je manuscript met een luizenkam heeft doorgeharkt, weet je zeker dat je boek zo foutloos als mogelijk is.

Je ziet dus dat je veel handen nodig hebt, net als met het opzetten van een tent. Je hebt anderen nodig om tot een zo strak mogelijk eindresultaat te komen.

Hoewel ik je helaas niet met alle onderdelen kan helpen (zoveel handen heb ik niet) kun je voor de tekstredactie altijd bij mij aankloppen. Ik heb al heel wat manuscripten behoed van onleesbare zinnen, onlogische toevoegingen en consistentiefouten waarvan het liefst in een hoekje wilt kruipen. Het loont dus zeer zeker om hierin te investeren.

Wil je mijn tekstredactie een keer op een laagdrempelige manier ervaren? Boek dan een Proeverij. Dan check ik maximaal tien pagina’s van jouw manuscript op precies dezelfde manier als dat ik het met een volledig manuscript zou doen.

Meer weten? Check dan deze pagina of stuur me een e-mail via jolanda@jolandageels.nl.