Vijf verschillen tussen Afrikaans en Nederlands.
Sinds afgelopen mei heeft mijn jongste dochter een nieuw meisje in de klas. Dat meisje is vanuit Zuid-Afrika naar Nederland verhuisd. Je zou dus zeggen dat ze goed Nederlands spreekt. Want in Zuid-Afrika spreken ze toch Afrikaans? Dat klopt. En al lijkt het Afrikaans dus heel erg op het Nederlands; er zijn ook heel veel verschillen. Ik heb een aantal verschillen voor je op een rijtje gezet.
Andere werkwoordvervoeging
In het Afrikaans is de werkwoordvervoeging veel eenvoudiger dan in het Nederlands. Een werkwoord heeft er maar twee vormen: de stam (loop, deel) en het voltooid deelwoord (gespeel). In het Nederlands schrijf je bijvoorbeeld: ik loop en jij loopt en hij loopt, wij lopen, jullie lopen, zij lopen en ga zo maar door. In het Afrikaans is het: ek loop, hy loop, ons loop, julle loop, hulle loop. Veel gemakkelijke dus. Je hoeft nooit meer na te denken over die extra ‘t’.
En waar wij zeggen: ‘ik liep’ of ‘ik heb gelopen’, is het in het Afrikaans weer ‘ek het geloop’. Het kan allemaal zo simpel zijn….
Die, dit, deze, dat
Het Afrikaans maakt geen verschil tussen ‘deze’ en ‘dit’ of ‘die’ en ‘dat’. Zij gebruiken ‘hierdie’ en ‘daardie’.
Baie
Een veelgebruikt woord in Zuid-Afrika is ‘baie’. Ook dit woord is weer een soort ‘versimpeling’ van het Nederlands. Het kan ‘zeer’ of ‘heel’ betekenen (“Jy is baie mooi”) of ‘veel’ (“Ek het baie geld”).
En het wordt, weer simpel genoeg, gewoon dubbel gebruikt als wij er in het Nederlands ‘heel’ voor zouden zetten. Dus “Baie baie geluk met jou verjaarsdag” of “Jy is baie baie mooi”.
Dubbele ontkenning
Iets wat je in het Nederlands moet vermijden is de dubbele ontkenning (“Dat mag je nooit niet doen”). Maar in het Afrikaans is het heel gewoon. Daar gebruikt men dus vaak ‘nie…..nie’ of ‘nooit….nie’ (“Ik heb niets nie gedaan” of “Ik heb niemand nie gezien”).
‘Vernederlandste’ woorden
Het Nederlands heeft veel Engelse en Franse woorden ‘vernederlandst’. In het Afrikaans hebben ze voor veel van dit soort woorden gewoon een eigen woord:
Download => aflaai
Lift => hysbak
Metro => moltrein
Squash => muurbal
Weekend => naweek
Deodorant => reukweerder
Feedback => terugvoer
Sandwich => toebroodjie
Stuntman => waagarties
Zo zie je maar: sommige woorden zijn in het Afrikaans gewoon een stuk logischer. En ik vind het wel wat hebben dat ze gewoon hun eigen woorden ervoor gemaakt hebben. Lekker creatief.